ostrowite.info Kurier Słupecki Wszystko o gminie Ostrowite
W połowie XIX w. na terenach Królestwa wybuchła epidemia cholery. Zaraza przywleczona została z Imperium Rosyjskiego przez kupców handlujących futrami. Epidemia niestety nie ominęła terenów obecnej gminy Ostrowite. Cholera dotknęła dobra Naprusewa wraz z dwoma folwarkami: Tomiszewo i Stara Wieś. Stara Wieś, zlokalizowana przy jeziorze Naprusewskim, była niewielkim folwarkiem, liczyła 92 mieszkańców – wszyscy byli pracownikami folwarku. Jadąc od strony Słupcy do Naprusewa, przed Naprusewem po lewej stronie jest droga do Kosewa, biegnąca przez Tomiszewo. W odległości około 50 metrów po lewej stronie obecnej szosy jest kępa krzaków. Na jednym z drzew jest mała kapliczka z obrazem Matki Bożej bądź Chrystusa – dokładnie nie pamiętam. Ale do roku 1939 w tym miejscu rosły cztery olbrzymie topole, posadzone w kształcie czworoboku. W środku był dubeltowy krzyż – symbol zmarłych na cholerę. Właśnie tam pochowane były ofiary epidemii w dobrach Naprusewo. Z tego, co udało mi się ustalić wynika, że w tej zbiorowej mogile pochowano około 160 ludzi. W czasie II wojny światowej Niemcy zniszczyli dubeltowy krzyż. Niszczenie krzyży i kapliczek było jedną z haniebnych oznak niemieckiej działalności. Natomiast topole przetrwały wojnę. Kiedy w 1948 roku wróciłem do kraju, topole jeszcze stały. Wówczas był tam również mały krzyż upamiętniający spoczywających tam zmarłych. O tym, jak wielkie spustoszenie zrobiła epidemia cholery świadczy fakt, że folwark Stara Wieś po tej zarazie nigdy się już nie odbudował, nigdy tam nie zamieszkiwali ludzie. Po kilku latach, nakazem rosyjskich władz, folwarczne zabudowania zostały rozebrane. Jak głosi legenda, z ponad 90 ludzi zamieszkujących Starą Wieś przeżył tylko stary stróż, którego nazywano „Starym Pijanicą”. Podobno ten pan trzeźwy nigdy nie chodził, nieustannie raczył się okowitą. W tej chwili mało kto wie, że w gminie Ostrowite wybuchła epidemia cholery. Jest to długi okres historyczny, uległo to zapomnieniu. Dla ciekawości pytałem kiedyś o ten fakt mieszkańców Tomiszewa i Naprusewa. Nikt nie wiedział, że takie wydarzenia miały miejsce. A jest to bezsporny fakt historyczny i uważam, że warto o tym przypomnieć.
Stanisław Garsztka
Tekst został opublikowany w Kurierze Słupecki, w cyklu Wielka Gawęda.
ciekawy fakt, dzięki za opublikowanie
,,dla ciekawości pytałem kiedyś o ten fakt mieszkańców Tomiszewa i Naprusewa. Nikt nie wiedział, że takie wydarzenia miały miejsce.” co za brednie nie wiem kogo pan pytał ponieważ o epidemii cholery w Naprusewie wiedzą wszyscy.Jest to przekazywane od pokoleń i kapliczka ,która stoi została niedawno odnowiona i jest pielęgnowana przez mieszkańców.Dlatego tym bardziej bulwersuje mnie fakt o wypisywaniu takich bredni ze kapliczka i cała historia została zapomniana.Może wypadało by chociaż sie przejechać i faktycznie pytać mieszkańców niż pisać coś o czym chyba nie ma pan zielonego pojęcia, ponieważ wiedza,która na ten temat posiadają mieszkańcy jest dużo ciekawsza niż cały ten ,,ściemniacki” artykuł.Pozdrawiam
Są to wspomnienia człowieka o ogromnej wiedzy na temat lokalnej historii, Pana Stanisława Garsztki. Może akurat rozmawiał z ludźmi którzy mało wiedzieli na ten temat. Ciebie akurat nie zapytał i to nie jest powód do nazywania artykułu „ściemniackim”. Myślę, że mógłbyś się od Pana Garsztki sporo nauczyć, żal, że to już niemożliwe…
Tak faktycznie to prawda,ale prawdą jest że mieszkańcy Naprusewa pamiętają i starają się aby to miejsce było zapamiętane przez następne pokolenia.Pan Garsztka to faktycznie miał wiedze,to taka encyklopedia wiedzy o tej gminie,szkoda że już nic nam nie powie.
Ciekawy artykuł.Ja na przykład pierwsze o tym słyszę.
Do mieszkańca -skoro wiesz więcej, jak zapewniasz, to po co zaraz krytykować ,może warto opisać swoją wersję.Chętnie się czegoś dowiem więcej.